Jaki router WiFi wybrać?

W ostatnim czasie dostałem dość sporo maili odnośnie wyboru odpowiedniego routera. Z racji, że większość moim czytelników kojarzy mnie z Mikrotikem, pytania głównie były o tego producenta. Postanowiłem, że przygotuje bardziej rozbudowany materiał odnośnie jaki router powinieneś wybrać. Materiał będzie bardzo długi dlatego kawa, herbata albo yerba na pewno się przyda. Całość materiału podzielę na kilka większy kategorii. Router dla gracza, router do domu, router dla firmy.

Router dla graczy albo streamera

Esport w Polsce rozwija się bardzo dynamicznie, co mnie niezmiernie cieszy, ponieważ sam czasami lubię pograć w różne gry, o oglądaniu streamów nie wspomnę. Przeglądając różne rankingi routerów zwróciłem uwagę, że większość usilnie próbuje zareklamować router z bardzo dużą ilością anten WiFi, jeżeli są jeszcze na 5GHz, to można to zaakceptować, ale tylko i wyłącznie połączenie na kablu może gwarantować stabilność połączenia. Żadne 8 anten nie zastąpi połączenia kablowego. KROPKA. Zacznę o wypunktowania co powinien posiadać router dla graczy, a na samy końcu skupimy się na modelach i producentach.

1. Wsparcie dla połączeń VPN

Jeżeli ktoś śledzi ostatnie wydarzenia związane z Call of Duty Warzone, to pewnie już doskonale wie co to jest VPN i jak go można wykorzystać. Zmiana geolokalizacji przy różnych grach czasami jest potrzebna. Korzystając z natywnych funkcji routera omijamy instalacje dodatkowego oprogramowania na komputerze, możemy zestawić połączenie VPN na routerze. Dzięki takiem rozwiązaniu możemy korzystać z VPNa także na konsolach Playstation czy Xbox.

2. Obsługa Qos

Quality of Service, czyli nadawanie priorytetów dla gier. Praca zdalna, Netflix, Youtube, Twitch jest wiele serwisów streamingowych, które potrafią bardzo mocno wysycić nasze łącze internetowe. Jeżeli mieszkasz sam, to problemu nie ma, w inny przypadku usługa QoS jest wymaga. Stosując priorytetyzacje możemy tak zoptymalizować ruch internetowy, aby pierwszeństwo miały urządzenia do grania bądź same gry.

3. Gigabitowy porty LAN

Przy obecnym sprzęcie, to już prawie standard, ale warto pamiętać, aby router wyposażony był w gigabitowe porty ethernet(LAN).

4. WiFi6 5GHz i MU-MIMO

Sieć 2,4GHz jest bardzo mocno zakłócona, zalecam przejście tylko na 5GHz jeżeli urządzenia są kompatybilne z tym standardem. Samo WiFi traktowałbym jako opcje dla domowników, czy urządzeń mobilnych. Natomiast jeżeli nie mamy możliwości podłączenia po kablu, warto zwrócić uwagę czy router wspiera technologię MU-MIMO, Multi Users-Multiple Input, Multiple Output. Dzięki tej technologii pomimo wielu podłączonych urządzeń(4 max), nie tracimy na wydajności sieci. To tak jakby każde urządzenie łączyło się do swojego routera. Dodatkowym plusem będzie wsparcie dla standardu WiFi6, co prawda jeszcze mało urządzeń końcowych wspiera ten standard, ale zakupiony router będzie nam służył przez dobre kilka lat.

5. CPU i RAM

Router należy traktować jak mały komputer, do płynnej obsługi wszystkich funkcjonalności potrzebuje wydajnego procesora i sporo pamięci RAM. Procesor powinien być przynajmniej dwurdzeniowy, a pamięć RAM nie mniej niż 512 MB.

6. LTE zapasowy Internet

Opcjonalnie router powinien posiadać możliwość podłączenia zapasowego Internetu. Posiadając dwa WANy możemy część ruchu, np. z Discorda czy TeamSpeak3 kierowować poprzez LTE, a nie nasze główne łączę.

Polecane routery dla gracza czy streamera

Nie wiem dla czego, ale przeglądając większość rankingów brakuje mi kilku bardzo dobry producentów sprzętu, a prawie w żadnym zestawieniu nie występują. Nie będę opisywał testów wydajności tych sprzętów, podlinkuje już istniejące, warte uwagi testy.

1. Mikrotik hAP ac3 LTE
Jak dla mnie król wśród routerów gamingowych(patrząc na stosunek ceny do sprzętu), z RouterOS na pokładzie możliwości są prawnie nieograniczone. Podział pasma, priorytety, organicznie pasma dla urządzeń mobilnych, rozdzielenie ruchu na dwóch dostawców Internetowych, ochrona DDOS, możliwość konfiguracji VPN na konkretnym porcie, agregacja portów, i można tak wymieniać w nieskończoność.

Opis testów wydajności

2. Unifi DreamMachine + Unifi AC Pro
Jeżeli zależy Ci na zasięgu i mocy WiFi, to Unifi AC Pro nie ma sobie równych. Oczywiście w zakresie SOHO. Sama konfiguracja za pomcą Unifi Controllera bądź Cloud Key, jest bardzo łatwa i przyjazna dla użytkownika. Aplikacja mobilna do zarządzania routerami jest bardzo rozbudowana a zarazem przyjazna dla użytkownika. Można np. dodać nowe urządzenia poprzez zeskanowanie kodu QR z obudowy.

Opis testów wydajności

3. Asus ROG Rapture GT-AC5300
Pomimo, iż datę premiery ROG miał w 2017 roku, dalej spełnia wszystkie wymagania jakie powinien posiadać router gamingowy.

Opis testów wydajności

4. TP-Link Archer AX11000 Next-Gen Tri-Band Gaming Router
Bezpośrednia konkurencja dla Asusa.

Opis testów wydajności

5. Synology RT2600AC
Często pomijany w różnych zestawieniach jednak wart uwagi, pomimo swoich lat, spełnia oczekiwania routera dla gracza.

Opis testów wydajności

Router do domu

Wbrew pozorom dobór odpowiedniego routera do domu nie jest łatwy. Przede wszystkim router powinien spełniać wymagania waszego dostawcy Internetu(ISP). Obecnie na rynku wyróżniamy kilka typów połączeń:

• ADSL/VDSL – czyli tacy dostawcy jak Orange(dawna Neostrada), Netia. Port WAN zakończony jest gniazdem RJ11, do którego należy podłączyć kabel telefoniczny,
• xDSL – wykorzystywany w „kablówkach” czy też instalacjach osiedlowych. Port WAN zakończony jest gniazdem RJ45, do którego możemy podłączyć tak zwaną skrętkę,
• LTE – tu już trzeba dobrze spojrzeć w specyfikację, ponieważ interfejs WANowy, to slot na kartę SIM, nie każdy router posiada wbudowany slot SIM,
• GPON – połączenie światłowodowe, najczęściej ISP zostawia Terminal GPON, jednak mogą mieć one pewnie ograniczania.

Kolejnym ważnym elementem przy wyborze odpowiedniego routera jest lokalizacja:

• Mieszkanie: jeżeli mamy małe mieszkanie nie warto inwestować w router z dużym zasięgiem ponieważ nie zostanie w pełni wykorzystany. Dodatkowo w dużych blokowiska bardzo często występuje problem z nachodzącymi na siebie kanałami w paśmie 2,4Ghz. Źle dobrany router przyczynia się do pogłębiania tego zjawiska. Rozwiązaniem tego problemu jest router, który pracuje na dwóch częstotliwościach, czyli DualBand, cenowo nie znacznie droższy, a wydajność sieci na 5GHz dużo wyższa. Pamiętaj, iż bardzo dużo elementów mieszkania może mieć negatywny wpływ na zasięg. Jakiś czas temu opisywałem jak poprawić zasięg/wydajność swoje sieci WiFi warto się z tym zapoznać,
• Dom: w przypadku domów, a zwłaszcza piętrowych sytuacja jest bardziej skomplikowana, jednak analogicznie do mieszkania nie warto jest inwestować w router o dużym zasięgu, ponieważ i tak sygnał nie przebije się przez strop. Dużo lepszym rozwiązaniem jest prawidłowe umiejscowienie głównego routera(w miarę na środku domu) i dokupienie dodatkowych Access Pointów czy Reapeterów. Access Pointy powinny być wyposażone w funkcje Mesh czy AP Roaming, dzięki takiemu rozwiązaniu, zawsze będzie dostępna jedna nazwa sieci, a Access Pointy same będą przełączały urządzania do routerów z mocniejszym sygnałem.

Na co warto zwrócić uwagę przy wyborze routera bezprzewodowego do domu.

• Ilość anten: nie sugeruj się ilością anten. Niektóre routery tak jak na przykład Unifi mają anteny wbudowane, a zasięgiem przewyższają niektóre Access Pointa z 4+ antenami,
• Częstotliwość WiFi: wybieraj tylko routery pracujące na dwóch częstotliwościach na raz(dual band) 2,4GHz i 5GHz, w miarę możliwości używaj tylko 5GHz. W sieci 2,4GHz dostępne są tylko 3 kanały, które siebie nawzajem nie zakłócają, dodatkowo na 2,4GHz działają wszystkie klawiatury/myszki bezprzewodowe, elektroniczne nianie, piloty do bram, kamery i wiele innych urządzeń, a pasmo jest bardzo wąskie,
• Standardy WiFi: poza częstotliwością ważne są także prędkości transferów, to od nich zależy jak szybko ładuje Ci się film na Youtube czy Netflixie. Obecnie najnowszym standardem jest WiFi6 oznaczone jako 802.11ax. Oznaczeń 802.11 jest dość sporo, ale warto zapamiętać, iż im wyższa liczba, tym nowszy standard. Router powinien obsługiwać minimum 802.11g/n/ac,
• MU-MIMO: Multi-User Multiple Input Multiple Output, technologia działa tylko przy częstotliwości 5GHz. Standardowo anteny rozgłaszają sygnał równomiernie, we wszystkich kierunkach. Każdy podłączony użytkownik nie wpływa na transfery innych użytkowników. Technologia MU-MIMO umożliwia podłączenie się wielu urządzeń(w zależności od modelu routera) z maksymalną przepustowością.
  
• Mesh: w przypadku większych pomieszczeń, tak jak wspominałem wcześniej nie warto jest inwestować w router z wieloma antenami. Access Pointy wyposażone w funkcje Mesh, tworzą inteligentną sieć WiFi, dzięki której nasze urządzenia podłączą się do Access Pointa z lepszym zasięgiem czy też mniej obciążonego.
• VPN: w niektórych przypadkach zmiana geolokalizacji, bądź adresu IP jest przydatna, np. gdy chcemy ominąć blokady nałożone na adresy IP z danego kraju.
• Łatwość konfiguracji: nie wszystkie routery posiadają przyjazne dla użytkownika GUI, czyli interfejs graficzny. Do tego grona niestety musimy zaliczyć Mikrotika, którego pierwsza konfiguracja dla osób nie znających się na sieciach komputerowych może być kłopotliwa.

Polecane routery do domu

Na rynku jest bardzo dużo routerów, które możemy wykorzystać w warnukach domowych. Postanowiłem podzielić je ze względu na cenę, ponieważ to cena będzie pełniła główne kryterium wyboru.

Do kwoty 100 zł

TP-Link TL-WA854RE
Wzmacniacz sygnału( w przypadku, gdy mamy już router)

TP-LINK TL-WR841N 
Idealny do małego mieszkania. Niestety czasami potrafi się zawiesić i wymaga ręcznego restartu, ale za tą cenę można się poświęcić.

MIKROTIK HAP LITE (RB941-2ND)
Idealny do małego mieszkania. Niestety zasięgiem nie powala.

MikroTik mAP lite (RBmAPL-2nD)
Router idealny do roli repeater bądź wzmacniacza sygnału. Router jest bardzo mały, co ułatwia możliwość montażu. Dodatkowo obudowa wyposażona jest w magnes.

Do kwoty 200 zł

TP-Link TD-W8961N
Jedeń z najtańszych routerów ADSL, sprawdzi się w małym mieszkaniu.

TP-LINK ARCHER C50
Router z obługa Dual Band, i dość przyzwoitym zasięgiem

MIKROTIK CAP LITE (RBCAPL-2ND)
Jako Access Point się nie nadaje, ale idealnie pasuje jako satelita dla systemu MESH.

D-LINK DIR-825-EE
Jeden z tańszych routerów wspierających połączenia VPN i gigabitowymi portami LAN.

MikroTik hAP ac lite (RB952Ui-5ac2nD)

Powyżej 300 zł

Praktycznie wszystkie routery powyżej 300 zł spełniają wcześniej wypisane wymagania. Różnica może być w zasięgu i stabilności działania.

TP-LINK ARCHER AX10

UNIFI UAP-AC LITE

MikroTik hAP ac3

UBIQUITI (UAP-AC-LR) UNIFI ACCESS POINT AC LONG-RANGE

MIKROTIK HAP AC (RB962UIGS-5HACT2HNT)

Router do firmy

W przypadku wyboru routera do pracy w firmie, musimy zastanowić się nad dwoma kwestiami. Czy router ma pracować jako Access Point i zapewniać tylko WiFi dla pracowników, czy ma być na brzegu sieci. W pierwszym przypadku parametry routera dla domu będą także pasowały pod router do biura. Jedyną dodatkowo opcją jaką powinien posiadać router wifi, to możliwość skonfigurowania sieci dla gości. Nie zalecam, aby używać tego samego WiFi dla pracowników jak i gości. W przypadku routera brzegowego warto zwrócić uwagę na:

• Porty LAN: bezwzględnie router powinien posiadać porty Gigabitowe, a najlepiej przynajmniej jeden port 10G
• Port SFP: minimalnie 1 port na wkładkę SFP
• VPN: w przypadku routerów firmowych, połączenia vpn używamy do komunikacji z wewnętrznymi zasobami firmy, dlatego router powinien wspierać sprzętowo protokół IPsec.
• Rozbudowany Firewall: możliwość ograniczania pasma, tworzenia kolejek QoS, priorytety dla połączeń VoIP, to tylko kilka z opcji, które powinien posiadać router. Parametry routera powinniśmy dobierać do naszych potrzeb.

Polecany sprzęt

Niezależnie od wielkości waszej firmy, ze spokojnym sumieniem mogę polecić prawie każdy model Mikrotika. Dzięki systemowi RouterOS, który jest zainstalowany na Mikrotikach możemy przygotować bardzo zaawansowane konfigurację. Wszystko inne opiera się wydajność danego urządzenia. Na stronie mikrotik.com producent prezentuje wyniki z testów wydajnościowych konkretnych modeli. Warto jest się z nimi zapoznać zanim zdecydujemy się na konkretny model. Na pewno warto zapoznać z listą poniżej:

• Mikrotik RB4011
• UBIQUITI (ER-12P) EDGEROUTER 12P
• MIKROTIK CLOUD CORE ROUTER CCR1036-12G-4

Podsumowanie

Dotarłeś do końca! Brawo, a post nie miał obrazków:)

Przy tak dużej ilości i różnorodności sprzętu ciężko jest wybrać odpowiedni model. Niezależnie czy szukamy routera dla gracz, do domu czy firmy. Przy każdym zakupie warto poświęcić chwilę, nad zastanowieniem się czy, aby na pewno potrzebuje routera z taka silnym zasięgiem, albo czy musi posiadać MU-MIMO, skoro w sieci domowej mam tylko kilka urządzeń, które pracują w tym samym czasie. Dla użytkowników domowych przeglądających Internet, oglądających Youtube czy Netflixa router w przedziale 100-200 zł w zupełności wystarczy. Dobór odpowiednie routera dla średniej firmy jest bardziej skomplikowany, należy wziąć pod uwagę ilość pracowników, charakter wykonywanych usług/prac, ilość jednoczesnych połączeń VPN i wiele innych czynników, które wpływają na wydajność urządzenia.